Rechtlijnig landschap
Waarden van het rechtlijnige landschap:
- Groen, landelijk met rechte wegen en sloten.
- Rust, ruimte en buitenlucht.
- Landbouw en zaadveredeling.
- Natuur langs de dijk, natuur verbonden aan bos/water (reeks van aaneengesloten natuurgebieden) en natuur op akkers en weilanden (weidevogels).
- Mogelijkheden voor recreatiemogelijkheden (wandelen, fietsen, varen).
- De Westfriese Omringdijk met een functie als waterkering, voor recreatie, voor natuur en voor het landschap.
- De vuurtoren en het Streekbos.
- Bijzonder provinciaal Landschap Oosterdijk met weidevogelgebied
- Stiltegebieden Grootslag-West en Grootslag-Oost
Fragment Waardenkaart rechtlijnig landschap
Koers en kansen voor dit gebied
Behoud landbouw en natuur, ruimte voor grote bedrijven
Het rechtlijnige landschap telt veel agrarische bedrijven en bedrijven die daarmee verband houden. In het bijzonder zijn er grote bedrijven onder meer in de zaadveredeling, naast landbouwbedrijven in tuinbouw, bloembollenteelt of veeteelt. Het verschil in omvang van bedrijfsgebouwen tussen deze vormen van landbouw is groot en kenmerkt dit landschap.
Anders dan in het Westfriese lintenlandschap is hier een meer afgebakende verdeling van landbouw en (zaadveredelings)bedrijven en gebieden voor natuur en recreatie. Het behoud van beide is uitgangspunt. De koers daarbij is dat de landbouw een belangrijke drager blijft.
We zien ook bij bedrijven in dit gebied behoefte aan uitbreiding. Bij vragen om uitbreidingsmogelijkheden houden we in principe vast aan de maximum oppervlakte die in het omgevingsplan is vastgelegd. Dit doen we om een evenwichtige balans te houden tussen openheid en bebouwing en tussen stad en dorpen en buitengebied.
De zaadveredelingsbedrijven zijn onder meer gesitueerd tegen de grenzen van de bebouwde kom aan (zie de arceringen op de Waardenkaart) en op bedrijventerreinen binnen de bebouwde kom. Deze bedrijven vervullen een belangrijke internationale rol in de verbetering en levering van landbouwzaden. Als er vanuit de zaadveredelingsbedrijven doorontwikkeling nodig is, kijken we zorgvuldig wat in de betrokken omgeving mogelijk is. Belangrijk is daarbij dat voldoende meerwaarde wordt geboden zoals aangeven onder “Stap voor stap werken aan uw plan”. Plannen moeten bijdragen aan andere belangrijke opgaven. Zo kan uitbreiding van een zaadveredelingsbedrijf bijvoorbeeld samengaan met het realiseren van water en natuur.
Het is geen gewoonte in dit gebied dat bedrijven een flinke erfbeplanting hebben. In de toekomst willen we daar meer zorg voor dragen. Dat hoeft niet per se met bomen en struiken. Het kan ook met watergangen en natuurvriendelijke oevers. Of door groene gevels en daken.
Ook de natuurgebieden kunnen nog groeien. Een van de opgaven die nog openstaat is het maken van een verbinding van groen en water tussen De Weelen en De Ven. Ook zijn er ideeën voor uitbreiding van het Streekbos. Voorwaarde is dat de natuur meervoudig wordt gebruikt. Dit kan bijvoorbeeld door ook meer mogelijkheden voor recreatie en/of waterberging aan te bieden.
Kans voor recreatie
De toegankelijke recreatiegebieden in dit rechtlijnige landschap worden intensief gebruikt. Er is een groot tekort aan mogelijkheden om te wandelen, fietsen of op het water te recreëren. Bestaande recreatiegebieden willen we daarom zo goed mogelijk gebruiken. Nieuwe mogelijkheden voor wandelen, fietsen of varen zijn er aan randen van natuurgebieden. Zo blijft de rust in de kern van het natuurgebied behouden en biedt je wandelaars, fietsers of waterrecreanten toch extra mogelijkheden.
Ook inwoners en ondernemers in het buitengebied kunnen inspelen op recreatie. Denk bijvoorbeeld aan agrarische bedrijven waarbij je een kijkje kan nemen en waar eigen producten worden verkocht.
Nieuwe (grootschalige) terreinen met recreatiehuisjes willen we niet. Deze zijn er voldoende. En als we ruimte gebruiken voor wonen dan gaan "gewone" woningen voor.
Kans voor duurzame opwek van energie
De Regionale Energie Strategie (RES) gaat over grootschalige projecten. In het rechtlijnige landschap liggen geen zoekgebieden van de RES. Eventueel kan het gebied een rol spelen als zoekgebieden op andere locaties in de drie gemeenten geen doorgang kunnen vinden. In dat geval kunnen alternatieve locaties in beeld komen. Op erfniveau is er net als in andere delen van onze gemeenten wel mogelijkheid om kleinschalige windturbines of zonne-installaties op daken te plaatsen.
Betekenisvolle Westfriese Omringdijk
De Westfriese Omringdijk is niet voor niets een provinciaal monument. Belangrijk als waterkering in de eerste plaats. Maar ook als markante rand en grens tussen land en water. Om die markante rand eer aan te doen willen we de openheid aan de voet van de dijk behouden, waar deze nog aanwezig is. In een zone van 100 meter aan de weerszijden van de dijk willen we daarom geen nieuwe bouwrechten bieden. Een uitzondering geldt voor kleinschalige dagrecreatieve voorzieningen zoals een strandje.
Natuur, dagrecreatie en sport zijn de functies die we hier tot hun recht willen laten komen. Het is een dijk waarop je graag wandelt, fietst, sport en van het uitzicht geniet. Aan de dijk zijn hoge natuurwaarden binnen en buitendijks verbonden. We pleiten voor beheer van de dijk gericht op rijkdom aan planten en dieren. We waken voor te veel snelheid en lawaai op de dijk in verband met het nabijgelegen stiltegebied.
Specifieke opgaven vanwege klimaatverandering in dit landschap
- Kans op wateroverlast bij zware regenval verspreid over het gebied;
- Kans op droogte/daling grondwaterstand vooral ten noorden van Hoogkarspel;
- Verzilting binnen de 5 m onder maaiveld ten noorden van Stede Broec en bij het natuurgebied De Ven.
Fragment visisekaart rechtlijnig landschap