Westfries lintenlandschap

Waarden van het Westfries lintenlandschap:

Groen, landelijk met slingerende dorpslinten en lanen met bomen.
Rust, ruimte, doorzichten en buitenlucht.
Veel verschillende vormen van landbouw met weilanden, fruitteelt, bloembollen en akkers.
Natuur langs de dijk, natuur verbonden aan water en akkers en weilanden (weidevogels).
Mogelijkheden voor recreatie (wandelen, fietsen, varen, Kitesurfen).
Provinciaal monument Westfriese Omringdijk met een functie als waterkering, voor recreatie, voor natuur en voor het landschap.
Bijzonder provinciaal Landschap met weidevogelgebied en aardkundig waardevolle kwelderrug Schellinkhout en omgeving.
Stiltegebieden Weidegebied Venhuizen en Polder de Drieban.

Behoud landbouw

Het afwisselende Westfriese lintenlandschap is een aantrekkelijk gebied met veel verschillende soorten landbouw. Het gaat om vollegrondsbedrijven zoals fruitteelt, akkerbouw, bollenteelt of om veeteelt. In dit gebied bestendigen we de betekenis voor de landbouw. Deze is en blijft belangrijk. De omstandigheden voor landbouw zijn gunstig en de betekenis van het gebied voor onder meer de voedselproductie is groot.

Behoud van het hele gebied voor de landbouw is niet mogelijk. Daarvoor zijn er te veel functies die ook om ruimte vragen. Zoals woningbouw en opwek van duurzame energie. Wel gaan we zo zuinig mogelijk met het landbouwgebied om. Dit doen we door grond zoveel mogelijk voor meerdere functies te gebruiken. Voorbeelden zijn combinaties van landbouw met nevenfuncties zoals recreatie, opwek van zonne-energie, of landbouw in combinatie met ontwikkeling van natuur en water.

Het soort bedrijven dat in dit gebied voorkomt heeft vaak behoefte aan uitbreiding. Deze behoefte overstijgt regelmatig de mogelijkheden die het omgevingsplan biedt. We houden bij voorkeur vast aan de maxima in het omgevingsplan. Algehele schaalvergroting schaadt het gevarieerde landschap in dit gebied. In enkele gevallen kunnen we uitzonderingen maken. Dit onderzoeken we in het programma landelijk gebied. Een van de gebieden die mogelijk voor maatwerk in bouwvlakken in aanmerking komt is het gebied ten zuidoosten van Venhuizen (zie de arceringen op de waardenkaart). Belangrijk is daarbij dat voldoende meerwaarde wordt geboden zoals aangeven onder “Stap voor stap werken aan uw plan”. In het bijzonder moeten bedrijven aandacht besteden aan de zoetwaterbeschikbaarheid en mogelijkheden voor waterberging en hergebruik van water. Het aangegeven gebied is namelijk ook het gebied waar de risico’s voor droogte relatief groot zijn.

Kans voor recreatie en verbetering van paden/routes

Door de rijke en zichtbare geschiedenis van het gebied is het gebied heel geschikt voor dagrecreatie. Onderzoek toont aan dat er een groot tekort is aan mogelijkheden om te wandelen, fietsen of op het water te recreëren. Ook is er noodzaak om wandel- en fietspaden/routes qua veiligheid en comfort te verbeteren. Juist het Westfriese lintenlandschap is een gebied waarin we het netwerk van paden en vaarten kunnen versterken en vergroten. Bij nieuwe initiatieven kijken we of we mogelijkheden voor wandelen, fietsen en/of varen kunnen vergroten.

Ook inwoners en ondernemers in het buitengebied kunnen inspelen op recreatie. Denk aan de verhuur van kano’s of supplanken, of aan kleinschalige mogelijkheden om te overnachten zoals een B&B of een pension, passend op het erf. Ook evenementen die tijdelijk reuring geven en bezoekers aantrekken kunnen bijdragen aan een aantrekkelijk recreatief klimaat. Bereikbaarheid en parkeren zijn belangrijke aandachtspunten bij deze ontwikkelingen.

Nieuwe (grootschalige) terreinen met recreatiehuisjes willen we niet. Deze zijn er voldoende. En als we ruimte gebruiken voor wonen dan gaan “gewone” woningen voor.

Kansen voor natuur en water

Versterking van de natuur en waterrijkdom gaat goed samen met alle andere functies die dit landschap heeft. Bermen willen we zo onderhouden dat er een rijkdom aan planten ontstaat. In de bomenlanen gaan we steeds vaker uit van verschillende boomsoorten. Zo voorkomen we ziektes en plagen. We moedigen ondernemers aan om ook aan de rijkdom aan planten en dieren bij te dragen.

Plannen voor extra water omarmen we. Extra water draagt bij aan waterberging en levert een buffer voor tijden van droogte.

In dit lintenlandschap is de versterking van groenblauwe verbindingen een verrijking.

Kans voor duurzame opwek van energie

In het Westfriese lintenlandschap liggen ook zoekgebieden van de Regionale Energie Strategie (RES). Dit betekent dat er in die gebieden kansen zijn voor wind- of zonne-energie. Hierbij gelden voorwaarden zoals:

De afstand tot woningen;
De manier waarop een opstelling van windturbines of zonnepanelen vorm krijgt;
De manier waarop omwonenden worden betrokken.

In alle gevallen proberen we zo veel mogelijk functies te combineren zodat we de ruimte zo goed mogelijk gebruiken. In het RES-gebied op de grens met de gemeente Hoorn worden mogelijkheden gezien voor de opwek van zonne-energie. In het zoekgebied ten zuiden van Venhuizen voor wind- en/of zonne-energie.

Betekenisvolle Westfriese Omringdijk

De Westfriese Omringdijk is niet voor niets een provinciaal monument. Belangrijk als waterkering in de eerste plaats. Maar ook als markante rand en grens tussen land en water. Om die markante rand eer aan te doen is openheid nodig aan de voet van de dijk. In een zone van 350 meter landinwaarts en 100 meter buitendijks zullen we geen ontwikkelingen faciliteren die haaks staan op het open, kleinschalige en romantische karakter van het dijkenlandschap. aan de weerszijden van de dijk willen we daarom geen nieuwe bouwrechten bieden. Een uitzondering geldt voor kleinschalige en/of tijdelijke dagrecreatieve voorzieningen en horeca zoals een strandje en strandtent. Daarnaast blijft binnen de zones maatwerk mogelijk.

Natuur, dagrecreatie en sport zijn de functies die we hier tot hun recht willen laten komen. Het is een dijk waarop je graag wandelt, fietst, sport en van het uitzicht geniet. Aan de dijk zijn hoge natuurwaarden binnen en buitendijks verbonden. We pleiten voor beheer van de dijk gericht op rijkdom aan planten en dieren. We waken voor te veel snelheid en lawaai op de dijk en bouwen het gebruik door motoren geleidelijk af.

Voor het gedeelte van de Westfriese Omringdijk dat in de gemeente Drechterland ligt werken we de meer gedetailleerde afspraken uit het raadsbesluit zaaknummer 8941115; nr. 2021-19 nader uit in het programma Buitengebied (zie paragraaf 5.2).

Specifieke opgaven vanwege klimaatverandering in dit landschap

Kans op wateroverlast bij zware regenval verspreid over het gebied;
Kans op droogte/daling grondwaterstand vooral in het gebied ten zuiden van Hoogkarspel, ten zuiden van Hem, en ten zuiden en oosten van Venhuizen.

Fragment visiekaart Westfries lintenlandschap